Co wspólnego ma Batman z porcelaną?

Batwing handle

Co wspólnego ma Batman z porcelaną? 🦇

Pewnie posądzicie mnie po pierwszym zdaniu o to, że postradałam rozum. Ale nie! 😁 Otóż spotkałam się ostatnio z zabawnym określeniem uszka w filiżankach angielskich "batwing handle" (uchwyt - skrzydło nietoperza). Przypomniałam sobie, że miałam napisać troszkę o rodzajach uchwytów, bo to także ważny element rozpoznania filiżanek, poza sygnowaniem, formą i dekoracją. Podczas wyszukiwania ewentualnego wytwórcy - szczególnie odnosi się to do filiżanek starych, sygnowanych słabo, wcale lub tylko numerycznie, posługuję się słowami kluczowymi. Wtedy wyszukiwarce "zadaję pytania": tea cup czy coffee cup, wing handle (uchwyt skrzydła), twisted handle (skręcone zwoje uszka) itd. Takie zadanie "pytania" pozwala wyszukiwać sprawnie obrazy filiżanek, które zadane określenia spełniają.

Pierwsze zdjęcie pokazuje dosłowne rozumienie batwing handle.

Oczywiście form uszek jest bardzo dużo, są nazwy fachowe, są nazwy producentów, zwyczajowe itd. Sporo tego jest, dlatego na załączonych grafikach i zdjęciach można obejrzeć przynajmniej część i potem przypomnicie sobie, że te czy inne formy występują w Waszej porcelanie.

Kolejna fotografia pokazuje zestawienie filiżanek na trzech półkach. Otwiera je filiżanka bez uszka, czyli ta pierwotna czarka z końca XVIII wieku, która jest reminiscencją porcelany, która przybywała z Chin, wtedy gdy porcelany nie produkowano w Europie i gdy umiejętność trwałego mocowania uchwytów była jeszcze przez niską twardość tworzywa niedostępna. Obok znajduje się kubek w kształcie londyńskim z charakterystycznym siedmiokątnym uchwytem z podparciem kciuka, a na dole znajduje się tak zwane „kopnięcie” (to ten batmanowy 🦇). Puchary w kształcie londyńskim lub greckim zostały wprowadzone około 1810 roku. Mają charakterystyczną prostopadłościenną miskę, która spoczywa na stosunkowo wysokiej stopie, która zakrzywia się głęboko do wewnątrz naczynia, aby podeprzeć szerszą miseczkę (czarki). Nieco później pełna wdzięku podwójna krzywa (czasem znana jako Canova) zaczęła być opisywana w podręcznikach garncarstwa.

Kubek zwykły lub "chiński" (na środku górnej półki) ma uchwyt pierścieniowy z małą ostrogą, a "wiaderko" obok, z zachwycającą dekoracją bluebird, ma niezwykle prosty uchwyt pętelkowy. Ostatni w rzędzie jest kubek Bute o kształcie rączki znanym jako „pętla z dwoma zagięciami”, często używany np. przez Ridgwaya. Pod koniec lat 60. XIX wieku został wprowadzony przez Wedgwooda jeden z pierwszych nowych kształtów kubków, nazywany Bute. W tym czasie Wedgwood lobbował w Parlamencie w celu przedłużenia głównej drogi do Burslem, gdzie znajdowała się jego wytwórnia. Lord Bute był wtedy premierem, a niektórzy sugerują, że Wedgwood specjalnie wybrał dla niego łagodną formę pochlebstwa i perswazji nazywając jego nazwiskiem nowy kształt. Jest to hojnie zaokrąglony kubek, z płaską podstawą i bez wyraźnego kółka stopki - wzór ten stał się jednym z najpopularniejszych kształtów w XIX wieku.

W drugim rzędzie londyński kubek z różami i pięknym złoceniem ma charakterystyczną wersję siedmiokształtnego uchwytu Coalport, a wiaderko obok niego ma typowy francuski uchwyt zwykle spotykany na takim kształcie kubka. Zakrzywiona wersja siedmiokształtu jest widoczna na kubku Pembroke, a obok niego odmiana Pembroke ma formowany uchwyt z zawijasem i z podpórką na kciuk, wewnętrzną ostrogą i zakrzywionym mocowaniem. Kubek Porringer (czasami znany również jako paryski) ma prostą pętlę i uchwyt ostrogi.

Wszystkie miseczki w dolnym rzędzie przedstawiają uchwyty będące ozdobną wariacją na przebiegu pętli lub siedmiokątnego uchwytu, pokazując, że wystarczy kilka drobnych zmian wprowadzonych do podstawowego projektu. Wyjątkiem jest ostatni kubek, odmiana w kształcie Hamiltona, która ma uchwyt D z uformowanym mocowaniem do listków u podstawy.

Pozostałe grafiki i zdjęcia pokazują nazewnictwo form filiżanek wytwórni Spode czy Haviland i innych. 🙂🦇

Na sam koniec podaję link do postu, gdzie także ciekawe uchwyty filiżanek można obejrzeć i poznać ich nazewnictwo (w języku angielskim).