Przewodnik kolekcjonerski - 7 rzeczy, które należy wziąć pod uwagę podczas zbierania chińskiej porcelany

Przewodnik kolekcjonerski:

7 rzeczy, które należy wziąć pod uwagę podczas zbierania chińskiej porcelany

W myśl zasady "Uczmy się od najlepszych" - tłumaczenie Violetta Pastwa na podstawie artykułu witryny Christie's

Zapraszam!

Kategoria chińskiej porcelany może wydawać się zniechęcająca dla nowego kolekcjonera. Tutaj specjalistka Margaret Gristina oferuje porady dotyczące zawężania tej rozległej dziedziny kolekcjonerstwa.

Jednym z głównych rozróżnień w pozornie nieskończonej wielości chińskiej porcelany jest podział na dzieła o „chińskim stylu”, które zostały stworzone z myślą o pałacach cesarskich i rynku krajowym oraz dzieła przeznaczone na eksport na Zachód.

„Między nimi jest duża różnica”, potwierdza Margaret Gristina, specjalistka w dziedzinie ceramiki chińskiej i dzieł sztuki Christie's New York, „choć czasem można to nieco zagubić pośród przedmiotów z początku XVIII wieku. Jako kolekcjoner najprawdopodobniej zostaniesz przyciągnięty do jednego lub drugiego typu. Często sugerujemy kolekcjonerom, aby zaczęli od spojrzenia na możliwie jak najwięcej przykładów, aby zawęzić to, co ich ekscytuje i co przyciąga wzrok”.

1) Zbadaj dekorację

Fot. 1. Duży pojemnik Famille (bez pokrywy), okres Kangxi (1662-1722). Sprzedany za 27.000 USD

Niektóre z największych różnic między dziełami z tzw. "chińskiego stylu" (gustu) (zdj. 1), a tymi stworzonymi na eksport (zdj. 2), to dekoracyjne wzory i kształty. Kawałki w stylu chińskim tworzone na użytek wewnętrzny prawie zawsze zdobią chińskie motywy, takie jak kwiaty, krajobrazy, buddyjskie emblematy i tak dalej. Kierujący się "na Zachód" - przedmioty często zawierają zachodnie motywy lub projekty, które artyści otrzymali od zagranicznych kupców (dystrybutorów porcelany, do wykonania - przyp. VP).

Fot. 2. Czajniczek Familie Rose z pokrywką, sygnowany sześcioznakową sygnaturą w odcieniu żelaznej-czerwieni z okresu Daoguang (1821-1850). Sprzedany za 3.750 funtów.

„Tacy handlowcy dali im rzeczywiste zachodnie projekty do powtórzenia” - mówi Gristina. „Niektóre elementy eksportowe mogą mieć mieszankę Wschodu i Zachodu, z chińskim wzorem pośrodku i europejskim motywem na obrzeżach”. Czasami dostarczono dokładny ogólny wzór lub oryginał do skopiowania. Dostarczono również europejskie kształty, które garncarze mogli powielić.

2) Motywy chińskiego stylu

Jeśli okaże się, że bardziej podobają Ci się porcelany o stylu wyłącznie chińskim, warto zauważyć, że wiele motywów dekoracyjnych ma jakieś ukryte znaczenie - na przykład popularna grupa zwana „trzema przyjaciółmi zimy”: sosna, prunus (kwiat śliwki) i bambus, które są wiecznie występujące w miesiącach zimowych (zdj. 3). „Umieszczone razem stanowią pragnienie długiego życia” - wyjaśnia Gristina. Chociaż symbolika byłaby oczywista dla chińskich kolekcjonerów, gdyby zdarzyła się na kawałku porcelany eksportowej, jest mało prawdopodobne, aby ludzie Zachodu zrozumieli jej znaczenie.

Fot. 3. Rzadki ośmiokątny wazon z cesarską inskrypcją, Famillie Rose. Sześcioznakowy, czerwony znak pieczęci Jiaqing (1796–1820). Sprzedany za 401.000 funtów.

Innym popularnym motywem chińskiej porcelany jest karp. Według legendy karp reprezentuje sukces, gdy płynie w górę rzeki, pokonując bystrza, próbując przedostać się przez Lung-Men lub Dragon Gates, po których zostanie przekształcony w chwalebnego smoka. „Metafora dotyczy poświęcenia i determinacji uczniów do zdania egzaminów i jest życzeniem sukcesu” - mówi specjalista.

Smok, który symbolizuje władzę cesarską, jest jednym z najczęstszych motywów chińskiej porcelany. „To symbol cesarza i jedna z najbardziej poszukiwanych dekoracji dla dzisiejszych chińskich kolekcjonerów” - mówi Gristina (zdj. 4).

Fot. 4. Duże naczynie, żółtozielone tło, zielone i bakłażanowe kolory smoków. Sześcioznakowy, podszkliwny znak Kangxi w kolorze niebieskim. Sprzedany za 161.000 funtów.

Smok cesarski pojawia się na najlepszych porcelanach stworzonych dla cesarza, które noszą również znaki cesarskiego panowania. W końcu smok stał się trwałym motywem i pojawia się na różnych produktach, w tym imperialnych, krajowych i eksportowych.

Przedmioty mogą mieć różną wartość: „Wiele zależy od rzadkości, kondycji i pochodzenia”, mówi Gristina. „Istnieją zdecydowanie niedrogie dzieła imperialne, które są całkowicie autentyczne i dostępne dla nowego kolekcjonera”.

3) Zwróć uwagę na tradycyjne przedmioty

Tradycyjnie zachodnia kategoria kolekcjonerska, porcelana wytwarzana w okresie między dynastiami Ming i Qing, znana jako „produkty przejściowe”, zyskuje popularność wśród chińskich kolekcjonerów (zdj. 5).

Fot. 5. Niebiesko-biały pojemnik (bez pokrywy) „Stu chłopców”, okres przejściowy, połowa XVII wieku. Sprzedany za 6.875 USD

„Piece w Chinach nie były wówczas pod kontrolą cesarstwa, więc malarze i rzemieślnicy mieli większą swobodę artystyczną. Z tego okresu znajdziesz wiele ciekawych wzorów i pięknie malowanych krajobrazów”- wyjaśnia specjalista. - Myślę, że ten obszar jest wspaniałym miejscem dla nowego kolekcjonera, ponieważ możesz znaleźć naprawdę intrygujące sceny, fantastyczne malowanie i wciąż zdobywać fascynujące dzieła w relatywnie niższym przedziale wartości”.

4) Rozważ porcelany hybrydowe

Istnieją również dzieła hybrydowe, które zacierają granice między pracami krajowymi i eksportowymi. Wykonane na początku XVIII wieku, przedmioty te odzwierciedlają chińskie smaki, ale zostały sprzedane zarówno na rynek krajowy, jak i eksportowy. W tym momencie historii, zanim prywatne zamówienia europejskie stały się powszechne, popyt na chińskie porcelany w Europie był wielki, a zachodnie firmy handlowe sprowadzały porcelany zdobione chińskimi motywami dla wymagających klientów.

5) Przedmioty porcelanowe dla uczonego/artysty

Fot. 6. Emaliowana miseczka do pędzli, dwie postaci nietoperza, Xi, sześcioznakowy znak pieczęci Daoguang w kolorze czerwono-żelaznym w podwójnym prostokącie (1821–1850).

Inna interesująca podkategoria chińskiej porcelany, którą należy wziąć pod uwagę, obejmuje elementy, które ozdobiłyby biurka uczonych: małe pędzle, przedmioty, na których spoczywały pędzle, wazony z kwiatami i inne. Te elementy zostały wykonane z różnych materiałów, takich jak drewno i emalia, ale także z porcelany (zdj. 6).

„Niektóre z najciekawszych przykładów, to porcelana wykonana tak, by naśladować inny materiał”, mówi Gristina, „taka jak porcelanowa podpórka do pędzla imitująca kamień lub konar. Jest to interesujący obszar, który oferuje kolekcjonerskie dzieła, które były rzeczywiście używane i cieszyły chińskich artystów i uczonych” (zdj. 7).

Fot. 7. Pięć turkusowych naczyń, okres Kangxi i późniejszy. Sprzedane za 3.000 USD

6) Odrób pracę domową

Jak zawsze, nowi kolekcjonerzy powinni starać się zobaczyć jak najwięcej dzieł i zdobyć wszelkie dostępne im materiały z muzeów, domów aukcyjnych i sprzedawców.

„Jeśli chcesz zbierać elementy imperialne, zdobądź książkę o znakach. Naucz się ich i spójrz na nie na prawdziwych porcelanach, aby zobaczyć, jak wygląda prawidłowy znak - radzi Gristina. - W XIX wieku Chińczycy zrobili wiele przedmiotów z wcześniejszymi znakami panowania, nie po to, by oszukiwać, ale aby naśladować wcześniejsze dynastie”. Nie jest niczym niezwykłym, że nowy kolekcjoner myli XIX-wieczny przedmiot, który ma znak Ming czy Qing za taki z tych faktycznych okresów.

Kolor jest również wskaźnikiem: „Na przykład element z okresu Kangxi miałby znak w niebieskim kolorze” - mówi Gristina - Poznaj dobrze znaki”. Jednym z przydatnych odniesień jest Przewodnik Gerarda Davidsona z 1991 r. do znaków na chińskiej porcelanie, aczkolwiek nie obejmuje on różnych kolorów.

7) Poszukaj uzupełnień

Bez względu na kategorię, do której zmierzasz, im więcej porcelany zna kolekcjoner, tym lepiej. Dotyczy to szczególnie rozpoznawania uzupełnień (naprawionych uszkodzeń). „Jeśli się powiedzie przywrócenie porcelany (naprawa) jest prawdopodobnie rzeczą jedną z najtrudniejszych do zauważenia”, mówi Gristina.

W przeszłości uzupełnienia miały tendencję do brązowienia lub żółknięcia i płatkowania (warstwowania) z upływem czasu, ale obecnie nowe techniki naprawy są jeszcze trudniejsze do zauważenia. Jednym ze sposobów na odkrycie uzupełnień jest przyciśnięcie ostrza szpilki w wątpliwym obszarze; jeśli się wbije, bądź ostrożny (!). Porcelana, która nie została pomalowana, nie zarysuje się. Trzymanie latarki podczas oglądania przedmiotu może również pomóc w wykrywaniu pęknięć włosowych.

Violetta Pastwa